Novobečejski sanjar i revolucionar

Novobečejska Osnovna škola "Miloje Čiplić" 2010. godine obeležila je vek postojanja. Malo ko od današnjih đaka, a i starijih, uopšte zna ko je bio čovek po kojem se naša škola zove i zvala posle Drugog svetskog rata.
Miloje Čiplić, bio je jedan od trojice sinova učitelja novobečejskog Žarka i žene mu učiteljice Sare, koji su ostavili ne malog traga, u kulturnom i prosvetnom životu našeg grada u periodu između dva svetska rata. Imali su tri sina. Pored Miloja, imali su i rano umrlog, učitelja Jovana, koji je sahranjen na novobečejskom groblju, preko puta grobnice čuvenog Gige Jovanovića, te poznatog književnika Bogdana. Miloje se rodio 25. februara 1912. godine u Novom Bečeju gde je završio osnovnu školu, a gimnaziju pohađao u rodnom mestu, Srbobranu i današnjem Zrenjaninu. Jedno vreme je pohađao i učiteljsku školu u Somboru kao i slikarsku školu.

Po završetku srednje škole upisuje se na psihološku grupu Filozofskog fakulteta u Beogradu, ali je ubrzo prešao da studira prava, koja nije završio. Veoma rano bavio se glumom, bio dopisnik raznih novina, činovnik i blagajnik mesnog pozorišta, ali mu je glavna preokupacija bila književnost.
Kao mlad intelektualac veoma rano je prihvatio revolucionarne ideje socijalne pravde, kao i mnogi drugi tadanji intelektualci iz «dobro stojećih kuća». Zbog takvih shvatanja, dva puta je hapšen u N. Bečeju 1929. i 1934. godine. Veoma mnogo je čitao, a oduševljavao se delima Dostojevskog, Tolstoja, Turgenjeva, Gorkog i drugih. Rano se upoznao sa Jovanom Popovićem iz Kikinde koji je na njega mnogo uticao u književnom i revolucionarnom smislu, a koji je već tada pisao tzv. socijalnu poeziju. Miloje je kao veliki intelektualac i dopisnik mnogih listova, posebno novosadskog Dana mnogo pisao i beležio puno toga što se dešavalo u Novom Bečeju i Vranjevu.
Posebno su zanimljivi njegovi komentari predstava o gostovanjima Srpskog narodnog pozorišta iz N. Sada. Godine 1935. odlazi u Cerovu, selo blizu Ivanjice, ali i tamo, nadalje mnogo piše, posebno za Letopis Matice srpske. Godine 1938. prelazi u N. Sad i sarađujući puno sa Vasom Stajićem i Mladenom Leskovcem postaje činovnik Turističkog društva Fruška gora koje je okupljalo tada tzv. «revolucionarnu omladinu». Novembra 1939. odlazi na služenje vojnog roka u Banja Luku, gde je bio pisar u štabu puka. Raspad prve jugoslovenske države 1941. dočekao je u Beogradu gde se uključio u revolucionarni komunistički pokret, ali i tada mnogo piše posebno roman Tamnice. U tadašnjim ratnim okolnostima, nove okupacione vlasti bile su upoznate sa Milojevom komunističkom revolucionarnom aktivnošću i 2. oktobra 1941. godine ga hapse, a 17. oktobra ga i streljaju u Jajincima kod Beograda.

(Tekst je napisan na osnovu knjige M. Čiplić, San o revoluciji i na osnovu istraživanja autora ovog teksta)
Autor Prof. dr Aleksandar Kasaš